Mỗi dịp Tết đến và Xuân về, người dân Việt Nam luôn có truyền thống đi lễ chùa và lễ đền để cầu nguyện, mong một năm mới may mắn. Hằng năm có hàng nghìn người dân đã đến lễ Đền Hùng, để hoà mình vào không gian tâm linh và thành kính tri ân công lao của các Vua Hùng và tiền nhân. Đồng thời, du khách cũng như cầu mong hạnh phúc, sức khỏe cho gia đình trong năm mới.
1. Đôi nét về Đền Hùng
Khi giới thiệu về Đền Hùng, điều đầu tiên cần phải được đề cập chính là “Đền Hùng ở đâu?”. Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng thuộc địa phận xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Đền Hùng là nơi thờ cúng 18 đời vua Hùng Vương và tôn thất của nhà vua, những người đã có công dựng nước, được xem là Tổ tiên của dân tộc Việt Nam.
Vùng đất này trước đây là kinh đô của Văn Lang, nằm giữa hai sông và núi non. Điều này tạo ra nhiều sông, ao, núi đồi và phù sa màu mỡ, mang lại lợi thế cho con người định cư và phòng thủ khi có xung đột.Theo các tài liệu, Đền Hùng bắt đầu được xây dựng trên núi Hùng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng (968-979). Vào thế kỷ XV, dưới triều Hậu Lê, khu di tích được xây dựng hoàn chỉnh như hiện nay. Đền Hùng có diện tích 845 ha, bao gồm 4 ngôi đền, 1 ngôi chùa, 1 lăng và nhiều công trình kiến trúc khác, phân bố từ chân núi đến đỉnh, hài hòa với cảnh quan tổng thể. Mặc dù đã được tu bổ và xây dựng thêm các công trình, nhiều di tích trong khuôn viên Đền Hùng vẫn giữ được sự cổ kính và nghiêm trang.
Đền Hùng Phú Thọ đã trở thành biểu tượng linh thiêng và tôn kính, gắn liền với đời sống văn hóa tín ngưỡng của người Việt. Lễ Giỗ tổ Hùng Vương được tổ chức vào ngày mùng 10 tháng 3 hàng năm, đã trở thành một phần trong tiềm thức của người dân Việt Nam với câu ca dao “Dù ai đi ngược về xuôi, Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng mười tháng ba”. Hàng năm đến ngày này, hàng triệu người Việt Nam lại nô nức về với đất Tổ để dâng hương tại Đền Hùng bày tỏ lòng thành kính tri ân đến Tổ tiên, nhớ về cội nguồn dân tộc và cầu mong bình an, sức khỏe cùng những điều tốt đẹp.
2. Địa điểm thăm quan tại Đền Hùng
Từ chân núi Hùng lên đỉnh núi Hùng, bạn có thể khám phá hệ thống các đền, chùa, lăng và các công trình kiến trúc khác trong quần thể di tích lịch sử Đền Hùng.
Cổng đền:
Cổng đền của Đền Hùng được xây dựng vào năm 1917, trong triều đại Khải Định thứ 2. Cổng cao 8,5m, có hình vòm cuốn và bao gồm hai tầng tám mái, được lợp ngói giả. Các góc của tầng mái được trang trí với hình ảnh Rồng và hai con Nghê. Trên tầng 1, có một bức đại tự với bốn chữ “Cao sơn cảnh hành”, ý nghĩa là “lên núi cao nhìn xa rộng”. Mặt sau cổng đền có hai con hổ, biểu tượng của vật canh giữ thần.
Đền Hạ:
Tương truyền, Đền Hạ được cho là nơi mẹ Âu Cơ sinh ra hàng trăm quả trứng. Ngày nay, phía sau đền vẫn còn dấu tích của giếng “Mắt Rồng” – nơi mẹ Âu Cơ từng ấp trứng.
Đền Hạ được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVII – XVIII trên một nền đất cũ. Kiến trúc của đền theo hình dạng chữ “nhị”, bao gồm hai tòa tiền bái và hậu cung, nằm cách nhau 1,5m, mỗi tòa có ba gian. Kiến trúc của đền khá đơn giản, không có nhiều chi tiết mỹ thuật phức tạp. Ngay chân đền, có một ngôi nhà bia hình lục giác với sáu mái. Mái bên trong được lợp bằng gạch bìa, trong khi bề ngoài được phủ bởi lớp xi măng. Bên trong nhà bia hiện nay đặt một tấm bia đá ghi lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác ghi lại khi Bác thăm Đền Hùng vào ngày 19/09/1945: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước – Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.
Nằm gần Đền Hạ là Thiên Quang Thiền Tự, trước đây được gọi là Sơn Cảnh Thừa Long Tự. Đây là một ngôi chùa thờ Phật theo hệ phái Đại Thừa. Trước sân chùa có một tháp sư hình trụ cao 4 tầng, dùng để thờ cúng các vị hòa thượng đã tu hành và viên tịch tại chùa. Trong chùa còn có một gác chuông, nơi mà một quả chuông được cho là đúc từ thời Hậu Lê được treo.
Đền Trung:
Đền Trung, còn được biết đến là Hùng Vương Tổ Miếu tại Đền Hùng. Nơi đây là địa điểm các Vua Hùng tận hưởng cảnh đẹp và thảo luận về quốc gia cùng với các chư vị Lạc hầu và Lạc tướng. Đây cũng là nơi vua Hùng thứ 6 truyền ngôi cho Lang Liêu – hoàng tử đã sáng chế ra bánh chưng và bánh dày.
Đền Trung có kiến trúc theo kiểu chữ “nhất”, với ba gian tường hồi bít đốc, không có cột kèo, và mở ba cửa trước hướng về phía Nam. Kích thước của đền là 7,2m chiều dài, 3,7m chiều rộng, và phần mái hiên cao 1,8m.
Đền Thượng:
Đền Thượng được gọi là Kính Thiên Lĩnh Điện hoặc Cửu Trùng Thiên Điện. Nơi đây là ngôi đền cao nhất trong quần thể Đền Hùng, nằm trên đỉnh núi. Truyền thống cho biết rằng đây là nơi các vua Hùng tổ tổ chức lễ tế trời đất và thần lúa, mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và nhân khang vật thịnh. Ngoài ra, đây cũng là nơi liên quan đến vua Hùng thứ 6 lập đàn cầu trời để ban cho người tài giúp nước đánh thắng giặc Ân. Sau khi Thánh Gióng dẹp giặc và bay về trời, vua lập đền thờ trên đỉnh núi. Người dân sau đó đặt bài vị vua Hùng vào để thờ cúng.
Đền Giếng:
Đền Giếng ở Đền Hùng có tên chữ là Ngọc Tỉnh. Đây là nơi hai vị công chúa của Hùng Vương thứ 18 là Tiên Dung và Ngọc Hoa thường soi gương, vấn tóc. Hai bà có công lớn trong việc dạy dân trồng lúa nước và trị thủy nên được lập đền thờ phụng muôn đời tại đây.
Đền được xây dựng khoảng thế kỷ XVIII. Kiến trúc kiểu chữ “công”, mặt hướng về phía Đông Nam: tiền bái (3 gian), hậu cung (3 gian), 1 chuôi vồ và 2 nhà oản (4 gian). Nhà tiền bái và nhà hậu cung được nối liền bởi phương đình. Ngoài ra, cổng đền có kiểu cách gần giống cổng chính nhưng nhỏ hơn và thấp hơn.
Đền Tổ mẫu Âu Cơ
Đền Tổ mẫu Âu Cơ là công trình được xây dựng năm 2001 và khánh thành cuối năm 2004. Trong đền đặt tượng thờ Mẹ Âu Cơ và các Lạc hầu, Lạc tường. Đường lên đền được xây bằng 553 bậc đá Hải Lựu.
Đền được xây dựng trên núi Vặn với kiến trúc kiểu truyền thống. Các cột, xà, hoành, dui làm bằng gỗ lim, mái lợp ngói mũi hài, tường xây bằng gạch bát. Đền chính kiến trúc kiểu chữ “đinh”, diện tích 137m2. Bên cạnh đó là nhà Tả vũ, nhà Hữu vũ, nhà bia, trụ biểu, tứ trụ, cổng Tam quan, nhà tiếp khách và hoa viên.
Đền thờ Lạc Long Quân
Đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân trong di tích Đền Hùng được khởi công 2006 và khánh thành 2009. Đây là vị trí đắc địa với thế “sơn chầu thủy tụ”, cảnh quan hùng vĩ, uy linh. Đền đặt tượng đồng của Quốc Tổ Lạc Long Quân, và các Lạc hầu, Lạc tướng để nhân dân thờ cúng.
Đền có kiến trúc kiểu chữ “đinh” sử dụng vật liệu chính là gỗ lim, sơn son thếp vàng. Phần tường bao dùng gạch chỉ màu đỏ. Phần mái lợp ngói mũi hài. Đền thờ Lạc Long Quân bao gồm Cổng đền, Phương đình, Tả Vũ, Hữu Vũ, trụ biểu, đền thờ.
Bảo tàng Hùng Vương
Quá trình xây dựng Bảo tàng Hùng Vương ở Đền Hùng kéo dài trong 7 năm, từ 1996 đến 2003. Bảo tàng được Hội kiến trúc sư Việt Nam thiết kế với quan niệm trời tròn, đất vuông phỏng theo truyền thuyết bánh Chưng bánh Dày.
Bảo tàng trưng bày các hiện vật, tranh ảnh… chủ đề xuyên suốt là “Các Vua Hùng dựng nước Văn Lang trên mảnh đất Phong Châu lịch sử”. Tại bảo tàng hiện lưu giữ 700 hiện vật gốc trên tổng số 4000 hiện vật.
Tìm hiểu về lễ hội Đền Hùng
-
Địa điểm diễn ra lễ hội: Khu di tích lịch sử Đền Hùng, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
-
Thời gian tổ chức: Ngày 10 tháng 3 Âm lịch hàng năm
Lễ hội Đền Hùng được công nhận là một trong những ngày quốc giỗ của nước Việt Nam. Từ năm 2007, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương 10/3 Âm lịch là ngày nghỉ lễ chính thức.
Theo quy định, những năm kỷ niệm chẵn (chữ số cuối cùng là 0) hoặc năm tròn (chữ số cuối cùng là 5). Lễ hội sẽ được tổ chức tại Đền Hùng với quy mô cấp trung ương. Các năm còn lại sẽ tổ chức quy mô cấp tỉnh, do tỉnh Phú Thọ chủ trì.
Các hoạt động chính trong Lễ hội Đền Hùng bao gồm phần Lễ và phần Hội.
Phần Lễ bao gồm lễ rước kiệu và lễ dâng hương tại đền Thượng. Hai lễ sẽ được cử hành đồng thời trong ngày chính hội mùng 10 tháng 3 Âm lịch:
-
Lễ rước kiệu vua: Đám rước kiệu sẽ mặc trang phục truyền thống sẽ rước lọng, kiệu với cờ hội, vòng hoa rực rỡ, theo nhịp trống trong suốt hành trình sẽ xuất phát từ dưới chân núi, ghé lần lượt các đền trước khi lên tới Đền Thượng Đền Hùng làm lễ dâng hương.
-
Lễ dâng hương: Lễ này sẽ được thực hiện bởi một vị lãnh đạo đại diện để cầu mong các vị Thánh Tổ phù hộ cho quốc thái, dân an, mưa thuận gió hòa, bách gia trăm họ, vạn đại trường tồn, mạnh khỏe, bình an, vui hưởng thái hòa…
Phần Hội của lễ hội Đền Hùng bao gồm nhiều trò chơi dân gian thú vị, đặc sắc được tổ chức. Nhằm thể hiện và tôn vinh những giá trị truyền thống văn hóa lâu đời của dân tộc. Các hoạt động nổi bật có thể kể đến như hát xoan, đấu vật, kèo co, …
>Quý khách có thể tham khảo chùm tour tết
CÔNG TY TNHH DU LỊCH VÀ SỰ KIỆN THD EVENT
Địa chỉ: HDI Tây Hồ, Số 158 Đường Võ Chí Công, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội.
Hotline: 0978 06 2020 | 0968 34 2020
Email: sales@thdtravel.com.vn
Fanpage:
THD Travel & Event: https://www.facebook.com/thdtravel.event.
THD Event HCM: https://www.facebook.com/thdevent.hcm